Data publikacji: 2 grudnia 2025
Kreacje władzy. Pokaz zrekonstruowanych strojów dostojników z Faras w Londynie
Autor(ka) artykułu: Magdalena Miszewska
Stroje elit średniowiecznej Nubii znów trafią na wybieg – tym razem w Londynie. 9 grudnia w galerii SOAS Uniwersytetu Londyńskiego zaprezentowane zostaną szaty królów, królewskich matek i biskupa z Faras, wiernie odtworzone przez interdyscyplinarny zespół projektantów ze School of Form Uniwersytetu SWPS i archeologów z Uniwersytetu Warszawskiego.
Od fresków do pokazu mody
Zaczęło się od malowideł odkrytych w latach 60. XX wieku podczas wykopalisk w ruinach katedry w Faras — jednego z dawnych centrów królestwa Makurii. Polscy archeolodzy natrafili tam na unikatowy zespół średniowiecznych fresków przedstawiających monarchów, duchownych oraz członkinie królewskiego dworu.
To właśnie te wizerunki stały się punktem wyjścia dla projektu „Costumes of Authority. The Image of Royalty and Clergy in Christian Nubia”. Badacze i projektanci postawili sobie za cel przekształcenie dwuwymiarowych przedstawień w trójwymiarowe stroje. Ich charakterystyczny styl łączy w sobie inspiracje dworem bizantyjskim, afrykańską ornamentykę i motywy arabskie.
Dla zespołu School of Form — kierowanego przez dr Agnieszkę Jacobson-Cielecką — była to praca na pograniczu designu i archeologii. Kostiumografka Dorothée Roqueplo wniosła do projektu wiedzę o historycznych tkaninach, metodach wytwarzania i konstrukcji ubioru, a dr hab. Katarzyna Schmidt-Przewoźna odtworzyła paletę kolorów średniowiecznych szat.
Efektem współpracy projektantów i archeologów jest pięć sylwetek: dwa stroje królewskie, dwa stroje królewskich matek oraz szaty biskupa. Wszystkie wykonano z naturalnych materiałów, ręcznie barwionych i zdobionych technikami inspirowanymi tradycyjnymi metodami rzemieślniczymi.
#keepeyesonsudan
Projekt od początku miał także wymiar społeczny. Rekonstrukcje prezentowane są przez modelki i modeli pochodzenia sudańskiego, których obecność podkreśla współczesne dziedzictwo kulturowe regionu i przypomina, jak ważne jest chronienie kultury Nubii — szczególnie teraz, gdy w Sudanie trwa krwawa wojna domowa.
Międzynarodowe zainteresowanie projektem
Rekonstrukcje po raz pierwszy pokazano publicznie w 2024 r. w paryskim Luwrze, a w 2025 roku trafiły do berlińskiego Muzeum im. Bodego W Polsce można było je zobaczyć w warszawskim Centrum Nauki Kopernik, a pokaz uzupełniły wykłady i warsztaty naturalnego barwienia tkanin.
Informacje praktyczne
„Dress to Impress: Reconstructions of Medieval Robes from Nubia”
Gdzie: SOAS, University of London, Brunei Gallery
Kiedy: 9 grudnia 2025 r., 19.00–21.00