Data publikacji: 11 sierpnia 2023
Biżuteria dla domu
Autor(ka) artykułu: Rafał Sławski
Trzy wyjątkowe podejścia do projektowania. Jeden wspólny cel – pomost pomiędzy nowoczesnością i tradycją.
O projekcie
Szkło kryształowe uwolnione z kredensowego zapomnienia
Szkło kryształowe postrzegane było jako relikt przeszłości. PRL-owskie kredensy w babcinych mieszkaniach, w których za witrynami piętrzą się kieliszki, wazy, półmiski. Nieużywane, zakurzone, zapomniane.
Huta Szkła Kryształowego Julia w Piechowicach nadaje szkłu szlifowanemu całkiem nową jakość. Korzystając z kilkusetletnich metod rzemieślniczych, mistrzowie z huty łączą tradycję z funkcjonalnością, zapraszając do celebracji kryształu na naszych stołach.
Odwiedź Hutę „Julia”
Nowoczesność powinna spotkać się z rzemiosłem, które nie jest skansenem, a źródłem inspiracji dla współczesnych projektantów. Projekt zrealizowany wraz z Anną Orską i studentami School of Form to krok w przyszłość, która korzysta z nowoczesnych technologii i nie zapomina o naszym dziedzictwie oraz rzemieślniczej tradycji. A wręcz przeciwnie – kultywuje ją i rozwija dla kolejnych pokoleń, tworząc nowe oblicze rzemiosła
Agnieszka Browarny
prezes Huty Szkła Kryształowego "Julia" w Piechowicach
Rzemiosło i rękodzieło – źródłem inspiracji do nowych zastosowań
Anna Orska, projektantka biżuterii artystycznej, od lat przemierza świat i Polskę, odkrywając miejsca słynące z unikalnych technik rękodzielniczych. W swoich podróżach dotarła właśnie do Piechowic, by poznać wyjątkowe historie oraz oraz warsztat hutników i zdobników ostatniej huty szkła kryształowego w Polsce. Do udziału w tej wyjątkowej przygodzie zaprosiła studentki i studentów School of Form Uniwersytetu SWPS.
Młodzi adepci wzornictwa otrzymali ciekawe zadanie: stworzenie biżuterii dla domu z wykorzystaniem elementów szkła kryształowego powstałych w hucie. Pod okiem Anny Orskiej, mistrzów z huty i swoich wykładowców studenci podjęli wyzwanie pracy z nowym materiałem i technikami. W efekcie powstały oryginalne obiekty pokazujące nowe zastosowania szkła kryształowego, ale także opowiadające unikalne historie o wartości przedmiotów, którymi się otaczamy.
Biżuteria artystyczna Anny Orskiej »
Wierzę, że nowoczesna technologia może wspierać kilkusetletnie rzemiosło. Nie musi być zagrożeniem, może być szansą. Razem ze studentami School of Form chcieliśmy pokazać, że połączenie wieloletniego doświadczenia z nowymi możliwościami, niemal z innego świata, może otworzyć drzwi, o których nikt jeszcze nawet nie pomyślał
dr hab. Anna Orska, projektantka biżuterii artystycznej ORSKA
Technologia w służbie tradycji – biżuteria dla domu
Głównym bohaterem projektowanych przedmiotów było szkło kryształowe i wyeksponowanie jego wyjątkowych cech – faset, które odbijają światło. Studentki i studenci podczas wizyty w hucie zapoznali się z całym procesem produkcji szkła – od projektów szlifu, przez wytapianie, do ręcznej obróbki szlifów. Podczas pracy koncepcyjnej postawili przed sobą wyzwanie połączenia tradycyjnych metod rzemieślniczych z technologią.
Każdy zespół projektowy z wykorzystaniem gotowych form hutniczych zaprojektował własne szlify, na bazie których powstały komponenty, które następnie połączono z metalowymi oprawami. Do ich obróbki wykorzystany został robot KUKA– gwiazda pracowni robotycznej School of Form. Studenci pracowali nad połączeniem tych dwóch materii pod opieką wykładowczyni – Sary Boś.
Pracowaliśmy z technologiami, które mamy już opracowane. Największym wyzwaniem było spójne połączenie ze sobą tak wielu elementów: kryształu i metalowych komponentów wytwarzanych przez robota. Doświadczenie pracy z pełnymi pasji technologami z Huty Julia i Anną Orską było dla nas źródłem wielu inspiracji. Przede wszystkim była to lekcja nowoczesnego projektowania w poszanowaniu rękodzieła i tradycji.
Sara Boś
Warsztat połączony z wiedzą o człowieku – sam przedmiot to nie wszystko
Program studiów w School of Form ukierunkowany jest na poszukiwanie nowych rozwiązań projektowych z myślą o człowieku, społeczeństwie i środowisku naturalnym. W trakcie zajęć studenci zdobywają nie tylko warsztat pracy z różnymi technikami i narzędziami, ale także wiedzę o kontekście humanistycznym lub społecznym podejmowanego zagadnienia. Tak było również w przypadku przedmiotu Projekt Biznes, zrealizowanego z Anną Orską i Hutą Julia.
– Zależało nam, by studenci podczas projektowania biżuterii dla domu, zagłębili się w kulturowy kontekst przedmiotów codziennego użytku, którym nadajemy szczególne, często „magiczne”, znaczenie. Bazowaliśmy także na badaniach socjologicznych, które pokazały, że ważny jest nie tylko sam przedmiot, ale i historia o nim. Odpowiednia narracja stanowi dopełnienie doświadczenia kupującego i wpływa na zwiększenie subiektywnej wartości obiektu – opowiada dr Joanna Jeśman, kulturoznawczyni, wykładowczyni School of Form.
W ten sposób powstały wyjątkowe historie do każdego projektu biżuterii dla domu. Nabywając produkt, możemy zapoznać się z opowieścią, która stoi za zaprojektowanym przedmiotem.
Jak współczesne wzornictwo może uchronić rękodzieło od zapomnienia?
Wspólny projekt edukacyjny School of Form, Anny Orskiej i Huty „Julia” to próba połączenia dwóch, pozornie odległych, od siebie światów. Nowoczesnego projektowania opartego na technologii i tradycyjnego rzemiosła, w którym człowiek stanowi niezastępowalny element procesu. To także chęć zainspirowania młodych projektantów, by w swoich twórczych poszukiwaniach, sięgali do doświadczenia i warsztatu mistrzów, którzy od wielu pokoleń tworzą niepowtarzalne, wyjątkowe przedmioty.
Istotnym celem projektu było podkreślenie, że naszym obowiązkiem i odpowiedzialnością jest zadbanie o to, by sztuka rękodzieła – szczególnie lokalnego, charakterystycznego dla naszego kraju – nie odeszła w zapomnienie.
„Rzemiosła świata według Orskiej – szkło kryształowe”
„Rzemiosła świata według Orskiej” to najnowszy cykl dokumentów podróżniczych, w których Anna Orska odwiedzi warsztaty rzemieślnicze z różnych, czasem bardzo odległych miejsc. Zajrzy do rodzinnych pracowni, w których rzadkie umiejętności przekazywane są z pokolenia na pokolenie i wysłucha inspirujących historii ludzi, których pasja i talent mogą prawdziwie zachwycić.
17 marca, o godz. 20.00, Zoom TV wyemituje pierwszy odcinek, w którym prowadząca zabierze widzów w podróż do Huty „Julia” w Piechowicach, ostatniej huty szkła kryształowego w Polsce i miejsca z blisko 200-letnią tradycją. Anna Orska przekona się, jak powstają te kruche przedmioty i pozna ludzi, bez których zakład nie mógłby istnieć. Magia tego miejsca będzie inspiracją do stworzenia nowej kolekcji biżuterii ORSKA. W materiale pojawią się także fragmenty zrealizowane w School of Form Uniwersytetu SWPS, pokazujące przebieg prac nad projektem edukacyjnym „Biżuteria dla domu”.
